در هیاهوی برخورد با بدحجابی، کسی از زیبایی حجاب بگوید

 بسمه تعالی 

در ماده ۱۰۲ قانون تعزیرات سال ۶۲ جزای بدحجابی تعریف شده بود اما در سال ۷۵ این قانون اصلاح شد. با این حال تنها قانونی که اشاره به موضوع حجاب دارد طرحی بود که در مجلس هفتم و در اواسط دی ماه سال ۸۴ با عنوان «راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» به تصویب رسید. بعد از آن هم قانون مشخصی در این باره به تصویب نرسید.اما این قانون چه می گوید؟

به گزارش خبرگزاری خانه ملت(www.icana.ir)، براساس این قانون، ۲۶ سازمان و نهاد موظف به فرهنگ‌سازی شدند به طوری که قرار شد؛ رسانه ملی موظف به تبیین نقش حجاب و عفاف در سلامت جامعه، آموزش و پرورش موظف به تعیین رنگ‌های پوشش دانش آموزان با محوریت عفاف، میراث فرهنگی موظف به اطلاع‌رسانی با محوریت حجاب در بین‌ گردشگران و وزارت راه موظف به نصب تابلوهای راهنما با محوریت عفاف بپردازد و از سوی دیگر تربیت‌بدنی موظف به کنترل سالن‌های ورزشی از نظر رعایت حجاب، وزارت ارشاد موظف به اجرای قانون منع استفاده ابزاری از تصاویر زنان در نشریات،‌ وزارت کشور موظف به تهیه شناسنامه فرهنگی مناطق مختلف کشور، سازمان مدیریت موظف به تنظیم ضوابط مربوط به حجاب در جذب کارمندان و قوه قضائیه موظف به برخورد با بدحجابان است. خلیل حیات مقدم ،عضو کمیسیون قضایی مجلس در این باره می گوید:«در باب مقوله بدحجابی هیچ‌گونه تعریفی در قانون نداریم. ما در قانون تعریفی مبنی بر اینکه چه لباسی نشان از حجاب دارد و چه لباسی بی‌حجابی است نداریم اما عرف و قوانین شرع این را برای ما مشخص کرده است. »  محمد کرمی راد نماینده کرمانشاه در مجلس نیز با حیات مقدم هم نظر است:« قانون دقیقی برای مقابله با بدحجابی وجود ندارد اما اگر به قانون نیاز است مجلس آمادگی بررسی آن را دارد. نیروی انتظامی نیز می‌تواند با کسب تجربه از طرح‌های قبلی خود یک راهکار قوی را در دستور کار خود قرار داده با هنجارشکنان برخورد قانونی کند. »

با این حال کماکان و بعد از گذشت بیش از ۵ سال از این قانون ولی هنوز شاهد این هستیم که این قوانین اجرا نمی شود و یا اگر هم اجرا شود به صورت بدی عملی می شوند.

یک قانون، ۲۶ دستگاه مسئول، یک مجری!

برخورد با این معضل اجتماعی با وجود اینکه وظیفه ۲۶ دستگاه بوده است اما در شرایط فعلی تنها بر عهده ناجاست و نیروی انتظامی هم متناسب با امکانات خودش با این روند مقابله می کند. سردار احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی در این‌باره می گوید:«با توجه به قانون مقابله با ناهنجاری‌ها از ۲۵ تیر ماه در صورتی که نتیجه مطلوب در برخورد با بدحجابی حاصل نشود میزان برخورد در این مقوله شدت خواهد گرفت.»

سردار احمد روزبهانی، رییس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی  هم مبارزه با بدحجابی را بخشی از وظیفه ناجا می داند و معتقد است:« با توجه به افزایش درخواست‌های مردمی برای برخورد با مظاهر بدحجابی، پلیس امنیت اخلاقی در اقصی نقاط کشور به طور جدی به وظیفه خود در این خصوص عمل خواهد کرد.»

البته رییس پلیس کشور درباره نوع برخورد با مفاسد اجتماعی تاکید کرده:« متناسب با موقعیت‌های موجود برخورد صورت خواهد گرفت و در هر استان و منطقه‌ای که این تخلفات کمتر مشاهده شده، ماموران انتظامی با ملایمت بیشتر و در صورتی که این تخلفات و فساد اجتماعی بیشتر باشد نقش و برخورد ماموران انتظامی نیز پر رنگ تر خواهد شد.»

سردار احمد روزبهانی درباره برخوردهای نیروی انتظامی با بدحجابی معنقد است:« در بحث بد پوششی و کسانی که به صورت مانکن اقدام به تردد در خیابان‌ها می‌کنند به اجرای قانون خواهیم پرداخت و برخورد لازم صورت می گیرد.» وی همچنین درباره افرادی که در این باره دستگیر می شوند تصریح کرد:« افرادی که به دلیل بدپوششی دستگیر شوند به مقر پلیس هدایت و به خانواده آنها برای تهیه لباس مناسب اطلاع داده می‌شود ضمن اینکه از فرد تعهد گرفته می‌شود تا در صورت تکرار تخلف به مراجع قضایی معرفی شود.»

آیت الله آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه هم با بیان این که به بهانه کار فرهنگی نباید قوانین را زمین زد گفت:« برخورد با بی حجابی و بد حجابی یک خواست مردمی است واین گونه اقدامات از لحاظ قانونی جرم است و مجوزی نیز برای اجرای نکردن قانون به بهانه کار فرهنگی وجود ندارد و نیروی انتظامی باید با قدرت با شرارت‌ها و هنجارشکنی‌های اجتماعی برخورد کند »

دهقانی نماینده مردم دورود و ازنا درباره مبارزه با بی حجابی با نظر رییس دستگاه قضا موافق است:« گاهی افراد از سر ترس و گاهی از روی نادانی می‌گویند باید فرهنگ‌سازی بشود. خب چقدر فرهنگ‌سازی؟ از اینها گذشته نیروی انتظامی باید وارد معرکه شود و جلوی ورود لباس‌های نامناسب را بگیرد سپس ارشاد کنند و در خیابان‌ها تذکر بدهند .»

عملکرد تنها مجری قانون در ترازوی نقد

درباره رضایت از برخورد نیروی انتظامی علی‌رغم صحبت‌ها و فعالیت‌هایی  که در این حوزه صورت گرفته نظرهای مختلفی وجود دارد. محمدتقی رهبر به عنوان کسی که تا به حال این موضوع برایش از اهمیت خاصی برخوردار بوده فعالیت نیروی انتظامی را مثبت ارزیابی نمیکند و معتقد است:« نیروی انتظامی و معاون وزیر کشور مدعی هستند که وضع بدحجابی در جامعه بهتر شده است ولی ما این قضیه را در خیابان‌ها می بینیم.» ابوطالب کوشا،رییس سابق دانشگاه علوم قضایی کشور هم نظر رهبر را در این مورد دارد و می گوید:« :« ما نه‎تنها قانون در این زمینه کم نداریم بلکه قوانین خوبی هم داریم اما متأسفانه این قوانین اجرا نمی‌شود.در این موارد قانون‎گذار اجرا شدن یا نشدن را تعیین می‌کند اما متأسفانه امروز شاهد آن هستیم که نیروی انتظامی خودش با میل خود از اعمال قانون تخطی می‌کند. »

اما خلیل حیات مقدم عضو کمیسون قضایی مجلس تنها مقصر را نیروی انتظامی نمیداند:« برای حل این موضوع تنها نباید نیروی انتظامی را مسئول و موظف دانست بلکه این موضوع حمایت همه دستگاه‌ها را می‌طلبد. »

سیدعلی طاهری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در این‌باره معتقد است: «در زمینه برخورد با بدحجابان گله‌مندی‌هایی از نیروی انتظامی وجود دارد ولی آنها نیز حرف‌هایی دارند مبنی براینکه دستگاه قضایی برخورد مناسب نمی‌کند.» مرادی نایب رئیس کمیسیون قضایی مجلس درباره برخورد قوه قضاییه و گله مندی نیروی انتظامی می گوید: «هیچ مشکلی در دستگاه قضایی برای اجرای این طرح وجود ندارد چرا که دستگاه قضایی مجری قانون است و در چارچوب قواعد و مقررات جزایی و شرعی با هر نوع عمل مجرمانه ای که در جامعه رخ دهد برخورد می کند.»

موسی قربانی عضو فراکسیون روحانیون مجلس تبادل نظر نیروی انتظامی به عنوان مجری قانون مبارزه با بدحجابی را با علمای مجلس مطلوب ارزیابی می کند و می گوید:« روحانیون مجلس از گسترش بدحجابی در جامعه نگران هستند  و انتقاداتی از وضعیت حجاب در جامعه دارند که انتقال این انتقادات به نیروی انتظامی در ایجاد راهکارهای جدید برای مقابله با این ناهنجاری اجتماعی موثر خواهد بود.»

این بار نوبت آقایان است

نکته ای که تا به حال در بحث مبارزه با بدحجابی مغفول مانده بود موضوع حجاب آقایان است که در طرح جدید نیروی انتظامی که از ۲۵ تیر درحال اجرا است با مردانی که لباس‌های نامناسب و یا آرایش موی ناهنجار دارند برخورد خواهدشد. "سردار حسین ساجدی نیا "، رییس پلیس تهران درباره این مطلب می‌گوید: «در کنار زنان بدحجاب باید مردانی هم که از پیراهن‌‏های نامناسب و از آویزهای ویژه‌ای با عنوان گردنبند استفاده می‌کنند هم دستگیر می‌شوند.» حسین ابراهیمی نماینده مردم بیرجند درباره حجاب مردان معتقد است:« اجرای این طرح همه افراد جامعه را در بر دارد و مظاهر بدحجابی و بی‌اخلاقی مختص زنان نیست بلکه مردان هم باید در پوشش و تعاملات اجتماعی به ملاحظات و عرف جامعه توجه کنند.»

فاطمه آجرلو عضو فراکسیون زنان مجلس پوشش برخی مردان را نامناسب می داند و می گوید: «وقتی مردان با ظاهری نامناسب در جامعه حاضر می‌شوند، زنان هم امنیت خاطر نخواهند داشت، پس مردان هم باید مثل زنان حرمت‌های اجتماعی را رعایت کنند.»

فاطمه آجر لو با مثبت ارزیابی کردن این طرح ابراز امیدواری کرد که:« اجرای طرح به صورت مساوی در جامعه دنبال شود و مسئولان با مردان بدلباس هم برخورد جدی داشته باشند.»

محمدرضا امیری کهنوج پوشش و آرایش نامناسب برخی مردان را زننده می داند و معتقد است:« رعایت پوشش مناسب فقط مختص زنان نیست و متاسفانه این روز‌ها می‌بینیم که برخی مردان با ظاهر و آرایش زننده تری نسبت به زنان در جامعه ظاهر می‌شوند که باید در این زمینه هم برخوردهای جدی اتخاذ شود.»

زیرساخت‌های فراموش شده

بسیاری از نمایندگان مجلس درباره معضل بد حجابی اعتقاد به کار فرهنگی دارند و این روند را بهترین شیوه برای حل این پدیده ناشایست اجتماعی می دانند. مرادی نایب رییس کمیسیون قضایی مجلس درباره کار فرهنگی در این حوزه نظر جالبی دارد:« مشکل اصلی ما کار فرهنگی است که در این زمینه باید با برنامه ریزی های درازمدت، راهکاری پیش بینی کنیم که موجب شود مردم از لحاظ اخلاقی و فرهنگی ایده و عقیده‌شان به سمتی رود که بدحجابی را برای خود ننگ بدانند.»

غلامرضا مصباحی مقدم در راستای مبارزه با بدحجابی برنامه‌های فرهنگی را مهمترین عامل می داند:« اشاعه فرهنگ حجاب در جامعه باید از طریق برنامه ۹۰ درصد کار فرهنگی و ۱۰ در صد کار قهری و برخوردی پیگیری شود چرا که در غیر این صورت نتیجه بخش نخواهد بود.»

محمد علی رضایی عضو فراکسیون روحانیون مجلس برخورد قهری پلیس را به تنهایی کافی نمی داند و برنامه های فرهنگی را لازمه مقابله با بدحجابی می داند: «اگر زیرساخت‌های فرهنگی آماده نباشد، تشدید برخورد نیروی انتظامی اثری مقطعی خواهد داشت وقتی فضای فرهنگی کشور برای پذیرش باورهای دینی و اجتماعی آماده نیست، برخورد تند نیروی انتظامی اثری مقطعی و گذرا خواهد داشت.»

امیری کهنوج عضو فراکسیون روحانیون مجلس هم همین نظر را دارد و می گوید:« اگر زیرساخت‌های فرهنگی مناسب در جامعه طراحی و بعد از آن با مظاهر بدحجابی و بدپوشی به روش‌های مختلف برخورد شود، می‌توانیم به اجرای موفق طرح امنیت اجتماعی امیدوار شویم.»

علی مطهری حضور تمام نهادهای زیربط فرهنگی در این موضع را لازمه موفقیت مقابله با بی حجابی می داند و معتقد است:« کار فرهنگی در حوزه حجاب و عفاف ازسوی همه نهادهای فرهنگ‌ساز لازم و ضروری است، چنانکه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت آموزش و پرورش وظیفه دارند با ارائه استانداردهای حجاب و عفاف به جوانان و نوجوانان زمینه‌های فرهنگی حفظ عفاف و حجاب را فراهم سازند.

صداوسیما موظف به الگوسازی است

صداوسیما براساس قانون«راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» به عنوان نهادی که وظیفه تبیین نقش حجاب و عفاف در سلامت جامعه را برعهده داشته و دارد چقدر در این حوزه موفق عمل کرده و اساسا چه نقشی را در این روند می تواند بر عهده بگیرد؟ حیات مقدم نماینده مردم ماهشهر در این باره معتقداست :« بدون شک امروز نیازمند تصویب قانون و مشخص کردن الگوها هستیم. در مسیر الگوسازی صدا و سیما و رسانه‌ها می‌توانند نقش خوبی را ایفا کنند و به مقابله با بدحجابی کمک کنند.»

مصباحی مقدم عضو فراکسیون روحانیون هم نقش برنامه‌های صداوسیما را در ارائه الگوی مناسب حجاب مهم می داند و می گوید:« برنامه‌های صدا و سیما باید برنامه‌های لازم برای ارتقا سطح فرهنگ حجاب را در جامعه به طور جدی تری پیگیری کند و علاوه بر ارائه الگوهایی اسلامی در میزگردهایی با حضور زنانی که مومنانه حجاب را رعایت می‌کنند به توجیه فکری مردم بپردازند.».سید علی طاهری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هم دراین باره تصریح کرده:«صداو سیما باید با تولید برنامه های جذاب و هنری فواید و مضرات حجاب را بازگو کند با اجرای برنامه های اثر گزاردر این حوزه در راستای حل آن قدم بردارد.»

و اما دولت !

نگاه و عملکرد دولت برعکس سایر نهادها به مقوله بد حجابی  یک فرآیند منفعلانه را دنبال می کند.این موضوع به خصوص در نگاه رییس جمهور نمود بیشتری دارد. محمود احمدی نژاد در سال ۸۴ و نزدیک به انتخابات درباره حجاب زنان و جوانان گفته بود: «مگر مشکل کشور ما تار موی جوانان است» البته این تمام ماجرا نبود بار دیگر این اتفاق در سال قبل افتاد و رییس جمهور این بار  در یک برنامه زنده تلویزیونی به نیروی انتظامی و برخوردهایی که در زمینه حجاب و عفاف صورت می گرفت اعتراض کرد:« ما این‌گونه برخوردها را توهین می‌دانیم که زن و مردی در خیابان راه بروند و کسی بیاید بگوید نسبت شما چیست؟ به اعتقاد بنده روش موجود روش درستی نیست، البته این به آن معنا نیست که ما نابسامانی‌های اجتماعی را نمی‌بینیم یا نباید اصلاح کنیم .دولت این‌گونه رفتارها را قبول ندارد و تا آنجایی که بتواند برخورد و کنترل خواهد کرد . بنده در همین جا به صراحت اعلام می‌کنم که ما مطلقا و از بنیاد با این موضوع مخالفیم.». علی اکبر جوانفکر در سایت خود و در جواب سوالی درباره نظر دولت درمورد حجاب و عفاف به حمایت از رییس جمهور پرداخت و گفت:« فکر می کنم برای همه روشن است که دولت در مساله برخوردهایی که به خاطر پوشش و حجاب صورت گرفته و می گیرد ، مسوول نیست هرچند که به راحتی هم نمی شود از بار مسوولیت شانه خالی کرد. اگر نیروی انتظامی تحت فرمان وزیر کشور یا رئیس جمهور قرار می داشت جای گله و نگرانی نبود".»

با این اظهارنظرها دولت به عنوان یکی از مسئولان اجرای قانون حجاب و عفاف تکلیف خود را با موضوع بدحجابی روشن کرد. محمدتقی رهبر درباره نگاه دولت به مقوله حجاب می گوید:« در مورد برخورد با بدحجابی نگاه غلطی در دولت وجود دارد که خود آنها نیز در دوره هشتم و نهم دولت اعلام کردند که با برخورد با بدحجابی مخالفیم و نباید با بدحجابان برخورد شود که البته این اقدام دولت موجب باز شدن میدان برای بی حجابان شد.» علی مطهری صحبت های رییس جمهور را در این باره به شدت نقد کرده و معتقد است:« این اظهارنظر نه تنها حجاب و عفاف را در جامعه تضعیف کرد، بلکه به اقتدار نظام در مسئله عفاف و حجاب آسیب وارد کرد و بسیاری گمان بردند که حکومت اسلامی به دو بخش تقسیم شده است که بخشی از آن خواستار برخورد با ناهنجاری‌های عفاف و حجاب هستند و برخی آن را قبول ندارند»عضو کمیسیون فرهنگی مجلس برخورد با بی حجابی را وظیفه دولت می داند و در ادامه می گوید:« اعمال قانون در حوزه امر به معروف و نهی از منکر وظیفه مردم و علما نیست، بلکه اجرای قانون عفاف و حجاب برعهده دولت است و دولت نیز در انجام این وظیفه کوتاهی و قصور کرده است.»

محدتقی رهبر سیاست‌های غلط دولت را عامل افزایش بی حجابی در جامعه می داند و  اضافه می کند:« سیاست غلط و عدم هماهنگی موجب شده روز به روز بدحجابی در جامعه زیاد شود و نوعی بی توجهی، سستی و وادادگی در دستگاه دولتی مقابل پدیده شوم بدحجابی دیده می شود.» البته این ها گوشه ای از اظهار نظرهای نمایندگان مجلس در این باره بود، ولی نمایندگان بی کار ننشسته اند و وزیر کشور را برای پاره ای از توضیحات به مجلس احضار کرده اند. علی مطهری درباره سوال از وزیر کشور می‌گوید:« در صورتی که توضیحات وزیر کشور در کمیسیون کافی و قانع‌کننده نباشد، سؤال از وزیر کشور را به صحن علنی مجلس می‌بریم و برای آن امضا جمع می‌کنیم.»  محمدتقی رهبر هم هشدار جدی ای در باره این موضوع به دولت داده و تاکید کرده است:« آقایان بدانند که از احضار وزرا به مجلس به خاطر حجاب خسته نخواهیم شد چرا که رسالت ما حراست از حقوق مردم و جوانان است.»